De Rekenkamer Westerkwartier heeft onderzoek laten doen naar het Afvalbeleid, effectiviteit, efficiëntie en governance van de afvalverzameling.

Aanleiding
Dit onderwerp raakt alle inwoners en er waren vragen en reacties in de raad over o.a. de tarieven en de aanbesteding.
Conclusies en Aanbevelingen
De onderzoekers concluderen onder andere dat er geen gemeentelijk afvalbeleidsplan is vastgesteld. De aanbesteding bij het eerste perceel (inzameling gft- en restafval) is goed verlopen. De aanbesteding van het tweede perceel (broninzameling van acht afvalstromen) is aanvankelijk mislukt. In het vervolgtraject is alsnog tijdig een inzamelcontract verkregen voor een prijs die dichter bij een marktconforme prijs aansluit. Het beleidsdoel van 100 kg per inwoner is niet gerealiseerd (124 kg), het percentage afvalscheiding loopt wat terug waardoor 75% net niet wordt behaald (70%). Het SROI-doel van 5% wordt behaald (gft 5% en broninzameling 30%). De kosten van afvalbeheer liggen in Westerkwartier ca. 70% hoger dan in vergelijkbare gemeenten, daar staat tegenover dat de dienstverlening in Westerkwartier hoogwaardiger is dan elders. Met betrekking tot afval is er sprake van een efficiënt systeem voor meldingen en klachten; de meeste inwoners zijn tevreden over de communicatie hoewel er ruimte is voor verbetering. De Rekenkamer komt op grond van de uitkomsten van het onderzoek tot tien aanbevelingen, betreffende het afvalbeleid, kostenbeheersing, de milieustraat en de aanbesteding.

De Rekenkamer heeft de volgende onderzoeksvragen opgesteld:
1. Beoordeel de doelmatigheid en doeltreffendheid van de totstandkoming en het functioneren van de afvalinzameling vanuit ketenperspectief: van beleid tot en met de uiteindelijke dienstverlening, op basis van reguliere normenkaders en benchmarking, waarbij de rechtmatigheid van de aanbesteding buiten buiten beschouwing blijft, en
2. Biedt de gemeenteraad mogelijkheden om haar kaderstellende en controlerende rol te versterken: wat zijn relevante indicatoren, die de raad zicht geven op de voortgang van de resultaten van het beleid? Wat zijn de (toekomstige) beleidskeuzes waarop en wanneer de raad kan sturen?

Het onderzoek is verricht en het rapport is opgesteld door Royal Haskoning DHV. Een inwoners enquête maakte deel uit van het onderzoek, meer dan 1.300 inwoners hebben de vragenlijst ingevuld. Voorts is in het onderzoek een vergelijking gemaakt met een aantal vergelijkbare gemeenten in Nederland.