Skip to main content

Auteur: Secretariaat

Interviewtraining voor rekenkamers

Een goede interviewer kijkt, luistert, vangt signalen op en haakt in op nieuwe informatie. Neem jij voor je rekenkamer interviews af, maar sta je onvoldoende stil bij je interviewvaardigheden? Of ben je onzeker over je rol als interviewer voor onderzoek? Neem dan deel aan een korte interviewtraining op 26 januari van 13.00 uur tot 17.00 uur in Utrecht.

Programma

We beginnen de middag met theorie over interviewen. Denk aan uitleg over de juiste voorbereiding, type vragen, lichaamshouding, technieken zoals doorvragen, samenvatten en stiltes. Daarna gaan we in drietallen aan de slag om te oefenen met interviewen. We spelen rollenspellen: Persoon A interviewt Persoon B, terwijl Persoon C toekijkt en feedback geeft. Daarna wissel je 2x zodat iedereen alle drie de rollen speelt. Je leert net zoveel van een interview afnemen als door te kijken en luisteren naar de andere cursisten. Na de oefenrondes bespreken we plenair hoe de oefeningen gingen. Er is ruimte voor tips en vragen.

Trainers

De training wordt gegeven door Bert de Graaff (Erasmus Universiteit) en Pita Spruijt (Rekenkamer Rotterdam).

Inschrijven

Heb je interesse in de interviewtraining? Meld je dan aan. Met vragen en opmerkingen kun je terecht bij info@rekenkamers.nl.

De trainers

Bert werkt sinds 2016 als assistant professor bij de Erasmus School of Health Policy & Management aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Rode draad door Bert’s werk is kwalitatief onderzoek naar vragen over beleid, risico en gezondheid. De ervaring van patiënten en burgers krijgt hierbij een centrale rol. Ervaringsverhalen ophalen doet Bert via diverse kwalitatieve methoden, waaronder interviews in allerlei vormen. Daarnaast geeft hij bachelor, pre-master en masterstudenten college over kwalitatieve onderzoeksmethoden, en begeleidt hij promovendi in hun veelal kwalitatief onderzoek. Voordat Bert in Rotterdam ging werken promoveerde hij in de sociologie aan de Universiteit van Amsterdam, werkte hij aan de Vrije Universiteit in Amsterdam, en was hij gastonderzoeker bij UC Irvine, Californië.

Pita werkt sinds 2023 als projectleider onderzoek bij de Rekenkamer Rotterdam. Haar werk focust op de relatie wetenschap-beleid; hoe wordt onderzoek ingezet bij het maken van beleid? Via interviews en observatie probeert ze zicht te krijgen op de manier waarop mensen in de praktijk omgaan met kennis en informatie. Voordat ze bij de Rekenkamer startte werkte Pita als projectleider bij het RIVM. Ze deed daar onderzoek naar COVID-19, antibioticaresistentie en fijnstof. Op het RIVM gaf ze daarnaast interviewtrainingen aan collega-onderzoekers. Daarvoor promoveerde ze op een interdisciplinair onderzoek aan de Universiteit Utrecht.

Masterclass: Met de rekenkamer de volksvertegenwoordiging in positie brengen

Rekenkamers streven er met hun onderzoek vaak naar om volksvertegenwoordigers beter in positie te brengen. De vraag is: lukt dat ook? Uit de rekenkameronderzoeken blijkt dat de bevindingen rondom deze positie vaak opvallende overeenkomsten vertonen. Dit roept interessante vragen op: waar komen deze gelijkenissen vandaan, en wat betekent het eigenlijk om ‘in positie’ te zijn als volksvertegenwoordiger? En wat is er nodig om de volksvertegenwoordigers ook echt ‘in positie’ te brengen? In deze masterclass gaat zelfstandig onderzoeker Rob Paulussen met de deelnemers in gesprek over de resultaten van een meta-analyse over dit onderwerp die hij voor de vereniging uitvoerde.

Het belooft een interactieve bijeenkomst te worden! Rob gaat in op de belangrijkste inzichten uit de meta-analyse en reflecteert met de deelnemers op de aanpak bij toekomstig rekenkameronderzoek en de selectie van onderwerpen.
Ben je voor de masterclass al nieuwsgierig naar dit onderwerp? Download hier de rapportage naar aanleiding van de meta-analyse.

Training: Een onderzoeksontwerp in een dag

Voor wie?

Ben jij lid, onderzoeker of secretaris van een rekenkamer en werk je regelmatig aan een onderzoeksontwerp voor een rekenkameronderzoek dat je zelf gaat uitvoeren of juist gaat uitbesteden? Dan kan deelname aan deze cursus je helpen bij het ontwikkelen en (verder) aanscherpen van jouw aanpak. Als je eerder de introductiecursus hebt gevolgd, sluit deze verdieping daar perfect op aan, maar ook zonder deze voorkennis ben je van harte welkom.

Wat kan je verwachten?

Rekenkameronderzoek is een speciaal type onderzoek waarbij we toetsende vragen en normen hanteren om uiteindelijk een oordeel te kunnen vellen over het handelen van de overheid. Doel van de training is het bieden van concrete handvatten bij het opstellen van een scherp onderzoeksontwerp voor zo’n rekenkameronderzoek. Aan het einde van de dag ga je met een concrete onderzoeksopzet voor een door jou gekozen onderwerp naar huis. Gedurende de dag maken we gebruik van een werkvorm waarin korte theoretische inleidingen worden afgewisseld door toepassingen waarbij deelnemers (deels in subgroepen) zelf aan de slag gaan. Tijdens de training staan we stapsgewijs stil bij het kiezen van focus en afbakening, het formuleren van goede vragen, het specificeren van normen en het selecteren van geschikte onderzoeksmethoden. De training wordt verzorgd door Ruud van Druenen, methodoloog bij de Algemene Rekenkamer en daarnaast in het verleden actief voor een lokale rekenkamer.

Goudvink 2025 genomineerden zijn bekend

Tijdens de zomer heeft een groep peer reviewers de 28 inzendingen voor het beste rekenkamerrapport beoordeeld. Daaruit kwamen vier genomineerden voor de Goudvink 25 naar voren. Dat zijn de volgende rekenkamers, in willekeurige volgorde:

De genomineerden en de overige inzenders hebben hierover bericht gekregen. De overige inzenders maken nog wel kans op de bijzondere Goudvinken die dit jaar voor het eerst worden uitgereikt. Die worden uitgereikt voor de beste rapporten in zes categorieën: innovatieve aanpak, vernieuwend onderwerp, impact/doorwerking, toegankelijke presentatie, gezamenlijk onderzoek of onderzoek < €20.000. Daarvoor worden geen nominaties verstrekt, en de zes Goudvinken hoeven niet allemaal uitgereikt te worden. Dat hangt uiteraard van de inzendingen en de beoordelingen af.

De jury van de Goudvink maakt de winnaar(s) bekend op het najaarscongres, 28 november in Antropia, Driebergen. De winnaar(s) van de speciale Goudvink(en) krijgen begin november bericht dat zij daarvoor in aanmerkingen komen. De jury bestaat uit: Laurens de Graaf (juryvoorzitter, oud-burgemeester van Lopik), Julien van Ostaaijen (onderzoeker), Barbara Joziasse (collegelid Algemene Rekenkamer), Joyce Satijn (griffier gemeente Berkelland), Hans Bekkers (redacteur Binnenlands Bestuur) en Linze Schaap (directeur Noordelijke Rekenkamer, winnaar Goudvink 2024).

Masterclass: De Rekenkamer, het Coalitieakkoord en Collegetargets

Na de gemeenteraadsverkiezingen en de formatie zetten nieuwe coalities hun koers uit in een coalitieakkoord. Maar hoe kan de rekenkamer hier effectief onderzoek naar doen – en zo de gemeenteraad helpen kaders te stellen en te controleren?

Tijdens deze interactieve masterclass ontdek je hoe je met jouw eigen coalitieakkoord aan de slag kunt. Samen analyseren we:

  • Welke doelstellingen zijn geformuleerd – en hoe concreet en meetbaar zijn ze?
  • Hoe vertaal je deze doelen naar duidelijke acties, navolgbaar budget en toetsbare resultaten?
  • Welke informatie heeft de raad nodig om de voortgang tijdens de collegeperiode goed te kunnen volgen?

Het resultaat is de aanzet voor een compact product voor de nieuwe gemeenteraad als een eerste visitekaartje voor de rekenkamer. Aan de hand hiervan is het relatief eenvoudig om aan het einde van de collegeperiode terug te kijken op de resultaten van het coalitieakkoord.
Kortom: een inspirerende en praktische masterclass die inzicht, handvatten én concrete output oplevert.
De masterclass wordt verzorgd door ervaren onderzoekers van de Rekenkamer Rotterdam. De Rekenkamer Rotterdam onderzoekt al meer dan 20 jaar coalitieakkoorden en de in Rotterdam afgesproken collegetargets.

De lunch is inclusief en zal na 13.00 uur plaatsvinden.

Introductiecursus rekenkamerwerk (locatie Utrecht)

In het voorjaar van 2026 gaat in de regio Utrecht weer een nieuwe editie van de cursus van start. Enthousiaste docenten staan klaar om iedereen tijdens vier bijeenkomsten wegwijs te maken in de beginselen van onderzoek en organisatie van rekenkamers. Na een startbijeenkomst zijn er drie bijeenkomsten waarin een reeks van onderwerpen aan de orde komt. Het programma is als volgt:

  • Online startbijeenkomst: kennismaking met deelnemers en docenten.
  • Dagdeel 1: Bestaansrecht, vormen en taken van de rekenkamer.
  • Dagdeel 2: Wat is rekenkameronderzoek?
  • Dagdeel 3 & 4: Opzet, aanpak en methoden van rekenkameronderzoek.
  • Dagdeel 5: Analyse, rapportage en presentatie van rekenkameronderzoek.
  • Dagdeel 6: Doorwerking en meerwaarde van rekenkameronderzoek.

Na afronding ontvangt u een getuigschrift van de Vereniging van Rekenkamers.

Data

  • Startbijeenkomst: 5 maart
  • Dag 1: 13 maart
  • Dag 2: 24 april
  • Dag 3: 8 mei

De startbijeenkomst vangt aan om 15.00 uur en duurt ongeveer een uur. De 3 cursusdagen starten om 10.00 uur en duren tot 16.30 uur.

Locatie

Bar Beton Utrecht CS

Toegangsprijs

  • € 300 (leden)
  • € 400 (niet-leden)

Bovenstaande prijs is inclusief koffie, thee en lunch.

Verdiepingstraining: zelf infographics maken

Wil je verder met infographics maken en heb je zin om er wat dieper in te duiken? Doe mee met de verdiepingstraining! Een creatieve dag vol inhoud en zelf doen, waarbij je nieuwe handvaten en inspiratie krijgt om je verhaal nog beter te vertellen en vorm te geven.

Een creatieve en inhoudelijke boost voor je eigen infographics

In de verdiepingstraining ‘Zelf infographics maken’ gaan we nog dieper in op het ontwerpen van infographics en ga je je eigen infographic verder uitwerken en/of verbeteren. Het is een interactieve training met korte oefeningen, theorie en handige tips en tricks. Heel praktisch, maar ook verdiepend en verbredend. Tijdens de dag kijken we naar de ontwerpprincipes en spelen we met de juiste insteek van je verhaal. We gaan aan de slag met de ‘tone of voice’ van beeld én van tekst. Je wordt creatief uitgedaagd om eigen iconen te ontwerpen en je krijgt handige tips om nog slimmer te werken met Canva.

Training: Zelf infographics maken in één dag

DeBeeldbouwers nemen jullie stap voor stap mee om van veel tekst een sprekende infographic te maken. In deze 1-daagse training werk je aan je eigen project. Onder begeleiding van DeBeeldbouwers maken jullie een infographic in het programma Canva. De training heeft een prettige balans tussen theorie en doen. Van schetsen en het bestuderen van soorten infographics, tot vormgeeftips en uitwerken in Canva. Uiteraard mag je aan het einde van dag met trost je infographic presenteren! We geven iedereen een cheatsheet mee naar huis met alle tips en trucks nog eens op een rij zodat je de volgende dag direct door kan!

Meer informatie over DeBeeldbouwers vind je op www.debeeldbouwers.nl.

We starten om 09:00 en zorgen dat we klaar zijn om 17:00. De lunch wordt op de locatie verzorgd.

Deelname

Er kunnen maximaal 12 deelnemers meedoen. Is de training vol? Schrijf je in op de reservelijst dan zoeken we een nieuwe datum voor nog een training!

Paar voorbeelden van wat cursisten hebben gemaakt!

Masterclass: Slim samenwerken in de regio

Het aantal gemeenschappelijke regelingen en verbonden partijen waaraan gemeenten deelnemen groeit gestaag. Dat geldt ook voor de uitgaven. De wenselijkheid van onderzoek door rekenkamers in de regio neemt daardoor toe. In deze masterclass staan Etienne Lemmens en Frank van der Knaap stil bij de wettelijke mogelijkheden om als rekenkamers onderzoek te doen, de voordelen van (incidentele) samenwerking tussen rekenkamers en de uitdagingen die je daarbij tegenkomt. We stellen met elkaar een stappenplan op en sluiten af met 10 praktische do’s en don’ts. Deze masterclass is zeker interessant voor deelnemers die eigen ervaringen (good and less good practices) willen delen of nadenken over samenwerking of het doen van een gezamenlijk onderzoek. De Masterclass is van van 9:30 tot 14:00 u, inclusief lunch.

Succesvolle training infographics maken

Vanuit het hele land kwamen leden, secretarissen en onderzoekers bij elkaar voor de training infographics maken. Deelnemers maakten onderzoeksresultaten inzichtelijk, maakten plaatjes voor volksvertegenwoordigers over de rekenkamer en ontwierpen sjablonen voor hun verslagen. Infographics maken rekenkameronderzoek toegankelijker, inzichtelijker en scherper. Niet voor niets is het ook bij de goudvink, de prijs voor het beste rekenkamerrapport, een criterium om extra punten te krijgen.

Zelf ook de training infographics maken volgen? De data voor 2026 worden op korte termijn in de agenda geplaatst.

Gezocht: rekenkamerrapporten

In voorjaar 2026 komt er een metadossier en meta-analyse over regionale samenwerking beschikbaar voor alle leden. We zijn druk bezig om op diverse manieren relevante rapporten te verzamelen. Graag doen we ook een beroep op alle rekenkamers om rapporten aan ons te sturen.

Wat zoeken we?

  • Gepubliceerde rekenkamerrapporten of andere rekenkamerproducten
  • Gepubliceerd in 2020 of later
  • Van één of meer gemeentelijke, provinciale en/of waterschapsrekenkamers
  • Onderwerp: regionale samenwerking, of één specifiek samenwerkingsverband, of één of meer verbonden partijen
  • op alle beleidsterreinen, in alle juridische vormen (van Gemeenschappelijke Regeling, BV, NV en stichting tot informele samenwerking), verplichte en vrijwillige samenwerking

Bij twijfel gewoon insturen! Wij zullen natuurlijk checken of het rapport past in het metadossier.

Hoe insturen?

U kunt de rapporten sturen naar: rekenkameronderzoek2025@gmail.com.
Uploaden kan ook naar de Google-drive. Bij het uploaden naar de Google-drive willen wij u vragen ervoor te zorgen dat de naam van uw gemeente/rekenkamer in de documenttitel zit. Als u ons ook nog een korte mail wilt sturen (op bovengenoemd mailadres) dat u rapport(en) heeft geupload, is dat helemaal fijn. Bedankt!

Meer informatie of vragen?

Het onderzoek wordt uitgevoerd door Klaartje Peters en Ayla Covington. Voor meer informatie of vragen over de meta-analyse kunt u ons via het genoemde mailadres bereiken.

Rapport ‘sterke rekenkamers’ gereed!

In dit onderzoek bekeken Geerten Boogaard, Harmen Binnema en Lies van Aelst de positie van decentrale rekenkamers binnen het decentrale bestuur en de mogelijkheden om die positie te versterken. Rekenkamers vervullen drie rollen: versterking van de controlerende rol van de volksvertegenwoordiger, tegenmacht binnen de decentrale democratie en leermeester van bestuur en organisatie. Maar, rekenkamers zijn institutioneel kwetsbaar door beperkte financiële zekerheid en het ontbreken van een wettelijke afhankelijkheidsrelatie (de volksvertegenwoordiger hoeft niets met de rapporten te doen), waardoor ze het risico lopen te vervallen in isolatie of onderbenutting.

De onderzoekers signaleren dat slapende rekenkamers – zonder leden, budget of output – een zichtbare uiting zijn van die kwetsbaarheid. Minder zichtbaar, maar even problematisch, is de situatie waarin rekenkamers wel bestaan maar opereren in een evenwicht van non-interventie: er is formeel samenwerking en waardering, maar feitelijk geen wezenlijke impact. In dit spanningsveld tussen onafhankelijkheid en isolatie is het van belang strategieën te ontwikkelen die rekenkamers sterker maken en zorgen dat hun werk relevant blijft voor raad, bestuur en samenleving. Vele rekenkamers zijn hier heel druk mee en deelden hun ervaringen, maar de schrijvers hebben zelf ook nagedacht over mogelijkheden om rekenkamers te versterken.

Daarvoor formuleren de onderzoekers vijf strategieën: (1) zorg voor een stevige basis en kwalitatief goede rapporten; (2) zoek actief naar relevantie door relaties met volksvertegenwoordigers, ambtenaren, college, media en stakeholders te versterken; (3) durf te “dansen met de politieke rationaliteit” door aan te sluiten bij actuele politieke thema’s zonder partijdig te worden; (4) bouw positie op binnen de lokale constitutie via reputatie en relaties; en (5) benut “omgekeerde doorwerking” door samenwerking met de ambtelijke organisatie. Het combineren en contextafhankelijk inzetten van deze strategieën kan rekenkamers helpen hun positie duurzaam te verstevigen.

De VvR gebruikt de uitkomsten van dit onderzoek bij het formuleren van een langetermijnplan voor versterking van rekenkamers, in opleidingen en in gesprekken met het ministerie van BZK.

De introductiecursus in Breda is van start!

Met een diverse groep deelnemers uit zowel grote als kleine gemeenten én uit provincies belooft het een inspirerende cursus te worden. Nieuwe leden en medewerkers van rekenkamers duiken samen in de kern van het rekenkamerwerk: wat maakt een rekenkamer sterk en impactvol? Een mooie gelegenheid om kennis te maken, ervaringen te delen en samen de basis te leggen voor impactvol rekenkamerwerk.
In het voorjaar zal er een nieuwe cursus starten, in Utrecht.

Vormen van tegenmacht – proefschrift Marius Bakx

Van een gezonde dosis geïnstitutionaliseerd en geëngageerd wantrouwen wordt de lokale democratie sterker, dat stelt Marius Bakx in zijn proefschrift. Bakx promoveerde deze zomer aan Tilburg University op het proefschrift ‘Vormen van tegenmacht. Georganiseerd wantrouwen in de lokale democratie’. Hij onderzocht hoe tegenmacht functioneert in de lokale democratie. Bakx nam, geïnspireerd door de Franse historicus Pierre Rosanvallon, burgerlijke vormen van tegenmacht onder de loep, maar ook instituties zoals de gemeenteraad, de ombudsman én rekenkamers. Een van de conclusies van zijn onderzoek is dat de instituties van tegenmacht enigszins in de schaduw van de macht – het college van burgemeester en wethouders – lijken te opereren. In samenspel met andere varianten van tegenmacht kan hun tegenmacht aan kracht winnen.

In het slothoofdstuk van zijn proefschrift gaat Marius Bakx in op mogelijk vervolgonderzoek en noemt hierbij de rolinvulling van decentrale rekenkamers als thema. In hoeverre kunnen zij de macht de waarheid zeggen en in beweging brengen?

Het proefschrift ‘Vormen van tegenmacht. Georganiseerd wantrouwen in de lokale democratie’ is uitgegeven door uitgeverij Boom.

Fotograaf: Frans van Aarle

 

Webinar: Is de loonkostensubsidie het nieuwe ‘zorgfraude-dossier’?

Na signalen vanuit de Osse samenleving stelde de rekenkamer kritische vragen over de uitvoering van de loonkostensubsidie – een regeling die bedoeld is om mensen met een arbeidsbeperking duurzaam aan werk te helpen. In een tijd van krapte op de arbeidsmarkt is het opvallend dat de uitstroom naar regulier werk zo laag blijft. Gaat hier iets mis?

De gemeente Oss zet het instrument loonkostensubsidie meer dan gemiddeld in en gebruikt het actief om veel mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt aan het werk te krijgen. De Uniforme Loonwaardemethodiek is daarbij de (beoogd objectieve) manier om de loonwaarde te bepalen. De wijze waarop dit bepalend onderdeel van de systematiek om de loonwaarde vast te stellen, wordt gebruikt, kan echter problemen opleveren.

De quickscan van de Osse rekenkamer gaf een aantal zorgwekkende bevindingen: werkgevers lijken soms structureel gebruik te maken van gesubsidieerde arbeid, zonder perspectief op doorstroom of ontwikkeling. De subsidie kan daardoor onbedoeld een verdienmodel worden, in plaats van een (tijdelijk) steuntje in de rug voor werkgevers én werknemers.

De rekenkamer signaleerde onder andere:

  • Een gebrek aan lokale monitoring op effectiviteit en doelmatigheid.
  • Er is geen overzicht over verbeteringen van de loonwaarde over het totale bestand
  • Geen methode om langetermijneffecten op individueel niveau in beeld te brengen.
  • Mogelijke prikkels voor misbruik van de regeling.

Wat begon met signalen van bezorgde inwoners, groeide uit tot een scherpe analyse van lokale beleidskeuzes en uitvoering.
De rekenkamer Oss deelt graag de opzet van dit onderzoek, de inzichten die het opleverde én hoe jouw rekenkamer dit onderzoek zelf kan uitvoeren. Laat je inspireren door dit actuele thema dat raakt aan sociale rechtvaardigheid én publieke middelen.

DoeMee onderzoek 2025 naar onderbesteding: Webinar interviews

Het jaarlijkse DoeMee-onderzoek gaat in 2025 over onderbesteding en is inmiddels in volle gang. Het eerste onderzoeksproduct dat opgeleverd zal worden, is de conceptversie van de factsheet voor iedere deelnemer. Daarin worden de verschillen tussen de (gewijzigde) begroting en het resultaat in de jaarrekening gepresenteerd en gevisualiseerd, en worden de grootste uitschieters getoond. Op basis van de factsheet en de bijbehorende gesprekshandleiding gaat de rekenkamer het gesprek aan met de controller en volksvertegenwoordigers.

Speciaal voor de deelnemers van het DoeMee-onderzoek organiseert het onderzoeksteam twee webinars. Het eerste webinar gaat over de inhoud van de factsheets; meer daarover hier.

Dit tweede webinar gaat over het voeren van de gesprekken met de controller en volksvertegenwoordigers:

  • hoe bereid je de interviews goed voor?
  • hoe informeer je de gesprekspartners vooraf?
  • waar moet je tijdens het gesprek op letten?
  • hoe pak je de verslaglegging aan?

DoeMee onderzoek 2025 naar onderbesteding: Webinar Factsheets

Het jaarlijkse DoeMee-onderzoek gaat in 2025 over onderbesteding en is inmiddels in volle gang. Het eerste onderzoeksproduct dat opgeleverd zal worden, is de conceptversie van de factsheet voor iedere deelnemer. Daarin worden de verschillen tussen de (gewijzigde) begroting en het resultaat in de jaarrekening gepresenteerd en gevisualiseerd, en worden de grootste uitschieters getoond. Op basis van deze factsheet gaat elke rekenkamer het gesprek aan met de controller en volksvertegenwoordigers.

Speciaal voor de deelnemers van het DoeMee-onderzoek organiseert het onderzoeksteam twee webinars. Dit eerste webinar gaat over de inhoud van de (concept)factsheet. De vragen die in het webinar centraal staan, zijn:

  • wat betekent de informatie in de factsheet? en
  • wat kan ik daarmee in de interviews?

Een tweede webinar op 3 september gaat nader in op de aanpak van de interviews; meer daarover hier.

Terugblik voorjaarscongres 2025

‘Leren van kennispartners’ was het thema van het voorjaarscongres en tevens de hoop waarmee rekenkamerleden en -onderzoekers uit heel het land naar Utrecht kwamen. Het congres vond dit maal plaats in het prachtige gebouw van de Utrechtse bibliotheek, Neude 11. Na een warm welkomswoord van Steven Oostlander, voorzitter van de Vereniging van Rekenkamers, was er speciale aandacht voor Frank van der Knaap van de congrescommissie, voor wie dit het laatste congres is dat hij mede heeft georganiseerd.

De eerste spreker, Wouter Jan Verheul (TU Delft & Arcadis), vertelde dat niet alleen fouten aanleiding zijn voor leren, maar dat juist ook successen de inspiratie kunnen vormen voor verbeteringen in het openbaar bestuur. Naast geslaagde voorbeelden en principes die een kompas bieden voor de toekomst, ging Wouter Jan ook in op de vraag welke methoden kunnen helpen om deze positieve vorm van leren toe te passen in het doen van onderzoek en aanbevelingen voor beleid en bestuur. Door met waarderend onderzoek onderliggende succesprincipes te identificeren, kunnen deze vervolgens worden vertaald naar aanbevelingen waarmee successen inspiratie bieden voor nieuw beleid.

Titia Nijeboer (Werk aan Uitvoering) vertelde vervolgens ‘wat cijfers niet kunnen vertellen, maar mensen wel’ over de kracht van het verhaal achter de cijfers. Ze liet zien hoe, door grootschalig te luisteren naar de verhalen van betrokkenen, een rijker beeld ontstaat. Waar kwantitatieve methoden context en betekenis missen, en het bij kwalitatieve methoden juist ontbreekt aan schaal en vergelijkbaarheid, combineert grootschalig luisteren het beste van beide: het brengt verhalen en cijfers samen. Grootschalig luisteren maakt patronen zichtbaar, maar ook afwijkende stemmen en signalen die anders onder de radar blijven. Dat levert inzichten op die helpen bij het ontwerpen van beleid, het bijsturen tijdens uitvoering en het begrijpen van de effecten. Door ervaringen op deze manier systematisch te verzamelen kunnen ze worden ingezet als volwaardige kennisbron in rekenkameronderzoek.

Toen was het tijd voor koffie, workshops, lunch en nog een ronde workshops. Uiteraard stonden ook de workshops in het kader van leren van kennispartners. De kennispartners in kwestie waren Arjan van der Meer en Karolien van Wijk van het CBS, die deelnemers wegwijs maakten in de wereld van StatLine. Met Patricia van Echtelt en Peggy Schyns van het SCP werden spanningsvelden in de uitvoering van de Participatiewet verkend. Ard Schilder (Zuidelijke Rekenkamer) en Andre Hengeveld (actief voor rekenkamers van waterschappen) praatten ons bij over het onderwerp Nederland Waterland en rekenkameronderzoek rond dat thema; bij de workshop van Robert van Cleef (Kenniscentrum Bodemdaling en Funderingen) leerden we onder andere welke kennis beschikbaar is over het bouwen op slappe bodem. Last but not least kon met Titia Nijeboer de plenaire introductie van grootschalig luisteren meteen in de praktijk worden gebracht.

Terug in de plenaire zaal, maakte Jos van den Broek, directeur van BrabantKennis, veel niet-Brabanders jaloers met zijn verhaal over de werkwijze van zijn organisatie. BrabantKennis verbindt kennis met beleid door de blik te verruimen en doet dat met innovatieve methoden, documentaires en een podcast. Jos nodigde ons uit om toekomstverliefd te worden en kennis van regionale kennispartners te benutten om abstracte trends te vertalen naar lokale werkelijkheid.

Terwijl het steeds warmer werd in de zaal, hield Pieter Hein van Mulligen, hoofdeconoom en woordvoerder van het CBS, iedereen alert door zijn verhaal over de veelzijdigheid aan data van zijn organisatie, de rol van woordvoerders en wat te doen met oneigenlijk gebruik van data, af te wisselen met quizvragen waarbij via handopsteken het inschattingsvermogen van de zaal over een aantal opvallende statistieken getoetst werd.

Met een laatste aansporing om onze rekenkamerrapporten in te sturen voor de Goudvink, stuurt Steven ons naar de borrel. Met een drankje in de hand keken we terug op een geslaagde dag en concluderen we dat we inderdaad het één en ander geleerd hebben van kennispartners.

Masterclass: Met de rekenkamer de volksvertegenwoordiging in positie brengen

Rekenkamers beogen met hun onderzoek vaak de volksvertegenwoordiger in positie te brengen, maar lukt dat ook? En hoe doe je dat, de volksvertegenwoordiger in positie brengen? In deze masterclass gaat Rob Paulussen met de deelnemers in gesprek over de resultaten van de meta-analyse over de positie van de volksvertegenwoordiging in rekenkamerrapporten. Het belooft een interactieve bijeenkomst te worden! Wat betekenen de inzichten voor de aanpak van toekomstig rekenkameronderzoek? (Hoe) Kunnen rekenkamers het onderzoek zo inrichten dat het de volksvertegenwoordiging ook echt ‘meer in positie brengt’? Welke open deuren kunnen het beste vermeden worden? En wat komt daarvoor in de plaats?
Aan de hand van een meta-analyse heeft zelfstandig onderzoeker Rob Paulussen uitgezocht welke inzichten het rekenkameronderzoek doorgaans oplevert over de positie van de volksvertegenwoordiging. Ben je voor de masterclass al nieuwsgierig naar dit onderwerp? Download hier de rapportage naar aanleiding van de meta-analyse.

Deze masterclass zal op meerdere data plaatsvinden:

Masterclass: Met de rekenkamer de volksvertegenwoordiging in positie brengen

Rekenkamers beogen met hun onderzoek vaak de volksvertegenwoordiger in positie te brengen, maar lukt dat ook? En hoe doe je dat, de volksvertegenwoordiger in positie brengen? In deze masterclass gaat Rob Paulussen met de deelnemers in gesprek over de resultaten van de meta-analyse over de positie van de volksvertegenwoordiging in rekenkamerrapporten. Het belooft een interactieve bijeenkomst te worden! Wat betekenen de inzichten voor de aanpak van toekomstig rekenkameronderzoek? (Hoe) Kunnen rekenkamers het onderzoek zo inrichten dat het de volksvertegenwoordiging ook echt ‘meer in positie brengt’? Welke open deuren kunnen het beste vermeden worden? En wat komt daarvoor in de plaats?
Aan de hand van een meta-analyse heeft zelfstandig onderzoeker Rob Paulussen uitgezocht welke inzichten het rekenkameronderzoek doorgaans oplevert over de positie van de volksvertegenwoordiging. Ben je voor de masterclass al nieuwsgierig naar dit onderwerp? Download hier de rapportage naar aanleiding van de meta-analyse.

Deze masterclass zal op meerdere data plaatsvinden:

Masterclass: Met de rekenkamer de volksvertegenwoordiging in positie brengen

Rekenkamers beogen met hun onderzoek vaak de volksvertegenwoordiger in positie te brengen, maar lukt dat ook? En hoe doe je dat, de volksvertegenwoordiger in positie brengen? In deze masterclass gaat Rob Paulussen met de deelnemers in gesprek over de resultaten van de meta-analyse over de positie van de volksvertegenwoordiging in rekenkamerrapporten. Het belooft een interactieve bijeenkomst te worden! Wat betekenen de inzichten voor de aanpak van toekomstig rekenkameronderzoek? (Hoe) Kunnen rekenkamers het onderzoek zo inrichten dat het de volksvertegenwoordiging ook echt ‘meer in positie brengt’? Welke open deuren kunnen het beste vermeden worden? En wat komt daarvoor in de plaats?
Aan de hand van een meta-analyse heeft zelfstandig onderzoeker Rob Paulussen uitgezocht welke inzichten het rekenkameronderzoek doorgaans oplevert over de positie van de volksvertegenwoordiging. Ben je voor de masterclass al nieuwsgierig naar dit onderwerp? Download hier de rapportage naar aanleiding van de meta-analyse.

Deze masterclass zal op meerdere data plaatsvinden:

 

Bijeenkomst actieplan rekenkamers BZK

Denk mee met het ministerie van BZK over rekenkamers!

Als concrete uitwerking van hoofdstuk 7.2 uit het regeerprogramma is een plan van aanpak opgesteld ter versterking van de decentrale rekenkamers. Om gezamenlijk toe te kunnen werken naar toekomstbestendige rekenkamers vindt het ministerie van BZK het belangrijk om tot een breed gedragen plan van aanpak te komen. Daarom gaat het ministerie van BZK graag met jullie in gesprek over het plan van aanpak en de toekomst van de lokale rekenkamer. Jouw betrokkenheid en expertise zijn van grote waarde om te toetsen of het plan aansluit op de praktijk. Zijn er zaken over het hoofd gezien of zijn er juist onderwerpen die juist meer aandacht verdienen? Jullie inzichten helpen om tot een breed gedragen en werkbaar plan te komen. Daarom nodigen we jullie van harte uit voor een onlinebijeenkomst, het zijn meerdere dezelfde bijeenkomsten dus je kunt je voor één inschrijven. Klik hier voor het webinar op 19 juni.

Lunchwebinar ‘Kennis maken met de raad’

Onderzoeken doen we mede voor de raad. Maar onze rekenkameronderzoeken hebben alleen impact als raadsleden ze echt kunnen en willen “ontvangen”. Daarvoor moet je op elkaar inspelen en goed samenwerken en daarvoor moet je elkaar kennen. De raadsverkiezingen in 2026 zijn een goede aanleiding voor een gesprek daarover met je raad, immers zullen veel raadsleden nieuw zijn.

Hoe maak je op een zinvolle manier samen kennis?

Los van de waan van de dag delen waarom je er voor de raad bent, wat je wilt bereiken en hoe je werkt. En wat raadsleden belangrijk vinden in de samenwerking met hun rekenkamer.

Daarover heeft de Vereniging van Rekenkamers Vincent van Stipdonk en Marije van den Berg gevraagd een lunch-webinar van 12:00 – 13:00 uur, op woensdag 3 december en donderdag 22 januari te geven.

Je krijgt allerlei praktische tips en hulpmiddelen. Van ons en van elkaar. Al in december, zodat je op tijd een goed plekje kunt regelen in het startprogramma van de nieuwe raad!

Lunchwebinar ‘Kennis maken met de raad’

Onderzoeken doen we mede voor de raad. Maar onze rekenkameronderzoeken hebben alleen impact als raadsleden ze echt kunnen en willen “ontvangen”. Daarvoor moet je op elkaar inspelen en goed samenwerken en daarvoor moet je elkaar kennen. De raadsverkiezingen in 2026 zijn een goede aanleiding voor een gesprek daarover met je raad, immers zullen veel raadsleden nieuw zijn.

Hoe maak je op een zinvolle manier samen kennis?

Los van de waan van de dag delen waarom je er voor de raad bent, wat je wilt bereiken en hoe je werkt. En wat raadsleden belangrijk vinden in de samenwerking met hun rekenkamer.

Daarover heeft de Vereniging van Rekenkamers Vincent van Stipdonk en Marije van den Berg gevraagd een lunch-webinar van 12:00 – 13:00 uur, op woensdag 3 december en donderdag 22 januari te geven.

Je krijgt allerlei praktische tips en hulpmiddelen. Van ons en van elkaar. Al in december, zodat je op tijd een goed plekje kunt regelen in het startprogramma van de nieuwe raad!

Noordelijke rekenkamer presenteert eindrapport in Zuidhorn

Noordelijke rekenkamer presenteerde op 2 juni voor drie deelnemende Groninger gemeenten en de Statenfractie haar rapport Af- en Toezicht in Zuidhorn. Dit is een rapport over de energiebesparingsplicht dat voortbouwt op het DoeMee-onderzoek van de Vereniging van Rekenkamers en het onderzoek van de Algemene Rekenkamer (Hoge ambities, onbekend resultaat) hierover. Het beeld van elk van de drie rapporten is treurig. De Rijksoverheid, provincies, de gemeenten en omgevingsdiensten werken nauwelijks samen, terwijl elk van hen bij tijd en wijle duurzaamheid hoog in het vaandel heeft staan. Er is geen overzicht en uiteindelijk, zo stelt de Noordelijke Rekenkamer, slechts af en toe is er toezicht.

De Noordelijke Rekenkamer presenteerde op 5 juni haar rapport in Assen voor de Drentse deelnemers en op 30 juni in Fryslân voor de Friese deelnemers.

Bijeenkomst actieplan rekenkamers BZK

Denk mee met het ministerie van BZK over rekenkamers!

Als concrete uitwerking van hoofdstuk 7.2 uit het regeerprogramma is een plan van aanpak opgesteld ter versterking van de decentrale rekenkamers. Om gezamenlijk toe te kunnen werken naar toekomstbestendige rekenkamers vindt het ministerie van BZK het belangrijk om tot een breed gedragen plan van aanpak te komen. Daarom gaat het ministerie van BZK graag met jullie in gesprek over het plan van aanpak en de toekomst van de lokale rekenkamer. Jouw betrokkenheid en expertise zijn van grote waarde om te toetsen of het plan aansluit op de praktijk. Zijn er zaken over het hoofd gezien of zijn er juist onderwerpen die juist meer aandacht verdienen? Jullie inzichten helpen om tot een breed gedragen en werkbaar plan te komen. Daarom nodigen we jullie van harte uit voor een onlinebijeenkomst, het zijn meerdere dezelfde bijeenkomsten dus je kunt je voor één inschrijven. Klik hier voor het webinar op 26 juni.

Bijeenkomst actieplan rekenkamers BZK

Denk mee met het ministerie van BZK over rekenkamers!

Als concrete uitwerking van hoofdstuk 7.2 uit het regeerprogramma is een plan van aanpak opgesteld ter versterking van de decentrale rekenkamers. Om gezamenlijk toe te kunnen werken naar toekomstbestendige rekenkamers vindt het ministerie van BZK het belangrijk om tot een breed gedragen plan van aanpak te komen. Daarom gaat het ministerie van BZK graag met jullie in gesprek over het plan van aanpak en de toekomst van de lokale rekenkamer. Jouw betrokkenheid en expertise zijn van grote waarde om te toetsen of het plan aansluit op de praktijk. Zijn er zaken over het hoofd gezien of zijn er juist onderwerpen die juist meer aandacht verdienen? Jullie inzichten helpen om tot een breed gedragen en werkbaar plan te komen. Daarom nodigen we jullie van harte uit voor een onlinebijeenkomst, het zijn twee dezelfde bijeenkomsten dus je kunt je voor één van de twee inschrijven.