De vereniging Statenlid.nu maakte, samen met de NVRR, een kennisclip over provinciale rekenkamers voor Statenleden. Linze Schaap, bestuurslid van de NVRR en directeur van de Noordelijke rekenkamer en Lies van Aelst, directeur van de NVRR, vertellen over hun ervaringen met de rekenkamer als voormalig statenleden en vanuit hun huidige rol. Zij vertellen hoe Statenleden de rekenkamer kunnen gebruiken om beleid te evalueren of te adviseren over maatschappelijke problemen. En ze doen aanbevelingen voor een goede samenwerking tussen Statenleden en de rekenkamer.
Op 7 maart kwam het bestuur samen voor een heidag in Amersfoort. Op deze dag heeft het bestuur nagedacht over de doelen en professionalisering voor de komende jaren, de samenwerking met de omgeving en een krachtenveldanalyse. Ook is er gesproken over de rolverdeling bestuur, ondersteuning en directeur en stond de onderlinge samenwerking centraal.
Rekenkamers zoeken vaak onderzoeksbureaus om mee samen te werken aan onderzoeken. Goede samenwerking en verwachtingen over en weer afstemmen is belangrijk. Dat begint al bij de offerte uitvraag. Hierover krijgt de NVRR signalen dat rekenkamers steeds vaker nul op rekest krijgen als zij een offerte aanvragen. Dit kan liggen aan de hoogte van het budget die een onderzoek minder aantrekkelijk maakt. Het kan echter, die signalen ontvangt de NVRR ook, liggen aan het grote aantal offertes dat gevraagd wordt, immers is het maken van een offerte voor een onderzoeksbureau ook intensief. Zou dat niet anders kunnen?
Verschillende rekenkamers hebben dit recent anders aangepakt. Zij vragen bureaus eerst een pitch te geven en pas daarna eventueel te offreren. Er is dan slechts één bureau dat een offerte uitbrengt. Dit verlaagt de tijdsinvestering en daarmee de drempel tot deelname voor bureaus zonder dat het afbreuk doet aan de keuzevrijheid van rekenkamers.
In dit webinar vertellen de rekenkamer Amersfoort en een onderzoeks- en adviesbureau over hun ervaringen met offertetrajecten voor rekenkameronderzoeken en nodigen deelnemers uit je eigen ervaringen op dit thema te delen.
Een paar maanden geleden was Ruurd Palstra, griffier van Velsen, bij een bestuurlijke bijeenkomst van de VNG. Hij trof daar de NVRR en vertelde enthousiast over ‘zijn’ rekenkamer en de bijzondere aanvullende taak die Velsen aan haar rekenkamer ging geven.
We spreken met Ruurd Palstra, griffier van Velsen en bestuurslid bij de Vereniging van Griffiers en Jan van der Boon. Jan is voorzitter van de rekenkamer in Velsen en heeft in het verleden in onderwijs en onderzoek gewerkt (universiteit Leiden, NWO) en is nu zelfstandige en vanuit die pet interim lid raad van bestuur hogeschool Saxion.
Van rekenkamercommissie naar rekenkamer
Tot 31 december 2023 hadden we in Velsen een commissie met heel veel raadsleden (alle fracties waren vertegenwoordigd) en twee externe leden. Een model dat in de ogen van Jan goed werkte voor een sterke binding met de raad en waarbij er toch onafhankelijkheid was en gescheiden petten. We hebben best met een traan afscheid genomen van het model. We zijn snel op zoek gegaan naar een manier om deze nieuwe fase in te gaan en de verbinding vast te houden. De griffier, stelt Jan, heeft hier een hele belangrijke rol in gehad. Twee dingen zijn stevig bediscussieerd: de binding met de raad behouden, en de vraag wat willen wij als rekenkamer doen én wat verwacht de raad van ons. Wat betreft het eerste hebben we goede oplossingen gevonden, onder meer door het per onderzoek instellen van een klankbordgroep vanuit de raad. Uit het tweede punt – de verwachtingen – kwam een ambitieus beeld.
Hoe gaat de samenwerking bij jullie tussen griffie en rekenkamer?
De secretaris van de rekenkamer zit bij de griffie, Ruurd vind dat ook heel belangrijk in het kader van een warme relatie met de raad. De inbedding in de griffie maakt de ondersteuning van de rekenkamer stabiel en solide, ook maakt dit dat onze secretaris de weg op het gemeentehuis goed kent. We lopen de deur niet plat bij elkaar, maar hebben goed en positief contact en kunnen goed schakelen. We houden elkaar scherp.
Welke extra taak heeft de Velsense rekenkamer gekregen?
Er zijn twee extra taken bij de rekenkamer gekomen. De rekenkamercommissie had in het verleden ook de auditcommissie rol, die hebben we losgekoppeld. Maar, de rekenkamer kan wel ook advies geven over de rol van de raad in financiële zaken. De publieke verantwoording gaat vaker over college dan raad, bij ons kijkt de rekenkamer naar het stuk van de raad. Dit is ook naar model van de Algemene Rekenkamer. Onze rekenkamer is aanjager en waakhond waar het gaat over de publieke verantwoording van de raad. De horizontale verantwoording is de andere extra taak (wet revitalisering generiek toezicht). Om de raad beter in stelling te brengen bij de verantwoording op medebewindstaken. Dit thema heeft weinig aandacht in de raad omdat het zo abstract is, de rekenkamer kan goed helpen dit dichter bij de raad te brengen. Over beide onderwerpen hebben we in de aanloop naar de rekenkamer veel gesprekken gehad, om onze raad bewuster te maken over hun rol en om samen na te denken over hoe de rekenkamer daarin kan ondersteunen. Bovenop de klassieke rekenkamer taken, kijkt de rekenkamer Velsen dus ook expliciet naar deze thema`s. We kijken niet alleen langs de lijn van ‘geld, gedoe of gedegenheid’. En we gaan niet alleen werken met diepgaande onderzoeken maar waar nodig ook met beknopte briefadviezen.
De centrale vraag van veel rekenkameronderzoek en evaluaties is vaak: hebben beleidsmaatregelen effect en zijn ze doelmatig? Verantwoorden en leren vormen de spilfuncties, maar je kunt er ook heel goed politiek mee bedrijven. Toch vormen evaluaties en rekenkamerstudies vaak ook een kans voor oprechte communicatie met ‘het veld’ en de doelgroepen van beleid. Op die manier kunnen ze leiden tot toegenomen begrip en responsiever beleid. Naast ‘meten’ zijn ‘luisteren’ en ‘bezoeken’ daarom onmisbaar: alleen dan kom je erachter wat er echt speelt en wat de ware beweegredenen van mensen zijn.
Valérie Pattyn en Peter van der Knaap vertellen er alles over naar aanleiding van het verschijnen van de tweede editie van hun standaardwerk “Beleidsevaluatie in theorie en praktijk – Het ontwerpen en uitvoeren van evaluatie- en rekenkameronderzoek”. Hun motto is: hóe je evalueert hangt af van wát je evalueert. Ze bespreken een aantal cruciale ‘ingrediënten’ die aanwezig moeten zijn in elke evaluatie en die kunnen helpen om opdrachtgevers en onderzoekers de juiste keuzes te laten maken bij het ontwerpen en begeleiden van een evaluatieopdracht. Hierbij staan ze ook stil bij recente evoluties in het evaluatielandschap, die inspirerend kunnen zijn voor rekenkameronderzoekers.
Zijn er nu al vragen die je zeker behandeld wil zien in het webinar? Mail ze aan info@nvrr!
Op 12 februari boden Jan R. Lunsing en Steven Oostlander namens het bestuur het eindrapport van het DoeMee onderzoek 2023 aan de Ombudsman aan. Ombudsman Reinier van Zutphen zei hierover: ‘Dit onderzoek is voor ons heel welkom. Als jullie het niet gedaan hadden, hadden we het misschien bij de Ombudsman moeten doen’. Vanuit de NVRR hebben we aangegeven dat het ons opvalt dat doordat veel taken bij verbonden partijen en samenwerkingsverbanden liggen, het zicht op klachten voor volksvertegenwoordigers steeds moeilijker is. Als bij alle verbonden partijen ‘maar een paar’ klachten zijn, dan lijkt het weinig, maar kan het opgeteld veel zijn. Raadsleden worden te vaak helemaal niet of fragmentarisch geïnformeerd over klachten. Bestuurslid Jan R. Lunsing zegt hierover: ‘Doordat gemeenten en soms ook provincies veel taken buitenshuis hebben geplaatst of hebben moeten plaatsen, ontbreekt elk overzicht. Volksvertegenwoordigers kunnen in hun gemeenschappelijke regelingen en overeenkomsten vastleggen dat zij inzage krijgen op de gang van zaken bij klachtafhandeling, maar misschien zou het nog wel beter zijn als klagers het recht krijgen om hun klacht door te zetten naar de (nationale) ombudsman. Hiervoor zouden de bevoegdheden van de ombudsman in de wet moeten worden aangepast in lijn met de recente uitbreiding van bevoegdheden van rekenkamers.’
Op 1 januari is de Wet Versterking Decentrale Rekenkamers van kracht geworden. Maar welke gevolgen heeft dit voor de bevoegdheden van de rekenkamer? En zijn er dingen die je als rekenkamer moet regelen om van deze nieuwe bevoegdheden gebruik te kunnen maken? Deze vragen komen aan de orde tijdens dit webinar met Arjan Kok, van de rekenkamer Metropool Amsterdam. Arjan zal daarnaast breder vertellen over welke bevoegdheden de rekenkamer al had maar mogelijk niet bij alle rekenkamers volledig in beeld waren.
Als rekenkamer doen we niet alleen aanbevelingen aan het college, maar ook aan de raad, staten of het algemeen bestuur. Maar waar het college een duidelijke eenheid is, is de raad dat niet. In dit webinar gaan we in op een aantal dilemma`s bij aanbevelen aan ‘de raad’:
Goed adresseren: wie moet er iets met de aanbeveling? De raad, de raadsleden, griffie, anderen?
Hoe omschrijf je de aanbeveling?
Hoe maak je een aanbeveling aan de raad zo concreet mogelijk zonder op de stoel van de raad (of het college) te gaan zitten?
Hoe scherp wil je zijn in je aanbevelingen? Wat zijn de goede woorden?
NVRR voorzitter Steven Oostlander en voormalig NVRR bestuurslid en griffier Gerrit Hagelstein delen hun ervaringen en dilemma`s en gaan met de deelnemers de discussie aan over aanbevelen aan de raad als vak apart.
Als rekenkamer doen we niet alleen aanbevelingen aan het college, maar ook aan de raad, staten of het algemeen bestuur. Maar waar het college een duidelijke eenheid is, is de raad dat niet. In dit webinar gaan we in op een aantal dilemma`s bij aanbevelen aan ‘de raad’:
Goed adresseren: wie moet er iets met de aanbeveling? De raad, de raadsleden, griffie, anderen?
Hoe omschrijf je de aanbeveling?
Hoe maak je een aanbeveling aan de raad zo concreet mogelijk zonder op de stoel van de raad (of het college) te gaan zitten?
Hoe scherp wil je zijn in je aanbevelingen? Wat zijn de goede woorden?
NVRR voorzitter Steven Oostlander en voormalig NVRR bestuurslid en griffier Gerrit Hagelstein delen hun ervaringen en dilemma’s en gaan met de deelnemers de discussie aan over aanbevelen aan de raad als vak apart.
Veel rekenkamers zijn er voor één gemeente, waterschap of provincie, maar veel rekenkamers zijn er ook voor meer dan één overheid. Sinds de wet versterking decentrale rekenkamers is er in verschillende overheden de vraag gesteld: doen we het alleen of samen? Bij samen een rekenkamer vormen komt van alles kijken, zowel organisatorisch als in de verbinding met de raad. We gaan hierover in gesprek met drie hele verschillende rekenkamers die voor meerdere gemeenten actief zijn: De Waddeneilanden, Vallei en Veluwerand en IJsselstein.
Wij gebruiken cookies om onze website en onze service te optimaliseren.
Functioneel
Altijd actief
De technische opslag of toegang is strikt noodzakelijk voor het legitieme doel het gebruik mogelijk te maken van een specifieke dienst waarom de abonnee of gebruiker uitdrukkelijk heeft gevraagd, of met als enig doel de uitvoering van de transmissie van een communicatie over een elektronisch communicatienetwerk.
Voorkeuren
De technische opslag of toegang is noodzakelijk voor het legitieme doel voorkeuren op te slaan die niet door de abonnee of gebruiker zijn aangevraagd.
0
De technische opslag of toegang die uitsluitend voor statistische doeleinden wordt gebruikt.De technische opslag of toegang die uitsluitend wordt gebruikt voor anonieme statistische doeleinden. Zonder dagvaarding, vrijwillige naleving door uw Internet Service Provider, of aanvullende gegevens van een derde partij, kan informatie die alleen voor dit doel wordt opgeslagen of opgehaald gewoonlijk niet worden gebruikt om je te identificeren.
0
De technische opslag of toegang is nodig om gebruikersprofielen op te stellen voor het verzenden van reclame, of om de gebruiker op een website of over verschillende websites te volgen voor soortgelijke marketingdoeleinden.
