Auteur: Rekenkamer Zeeland

Provinciale Staten is nu nog onvoldoende in staat is om effectief sturing te geven aan de Zeeuwse woonmarkt, maar
verbetering is in aantocht.

De rekenkamer Zeeland onderzocht het woonbeleid van de Provincie Zeeland. Dat met het oog op de invoering van de nieuwe
Omgevingswet per 1 juli 2022. Uit dat onderzoek ontstaat een gemengd beeld.
De actievere en veranderende rol van de Provincie in het woonbeleid dient zich aan als een voorbode van een effectiever
woonbeleid van de Provincie. Maar beleidsinstrumenten als de Zeeuwse Woonagenda en het Voorontwerp Zeeuwse
Omgevingsvisie zijn nog in ontwikkeling. Een instrument als PIW (Provinciale Impuls Wonen) is naar het oordeel van de
Rekenkamer onvoldoende krachtig gelet op de grote opgaven voor Zeeland.

Commissie Balkenende
In oktober 2015 besluit de Tweede Kamer dat Zeeland een commissie nodig heeft voor behoud van de werkgelegenheid en het creëren van nieuwe banen in de provincie. De ‘Commissie Structuurversterking en Werkgelegenheid’ komt onder leiding te staan van oud-premier en ‘Zeeuw’ Jan Peter Balkenende. De Zeeuwse economie krijgt in de jaren daarvoor veel harde klappen. Zo zijn honderden banen verloren gegaan door faillissementen van Zalco en Thermphos, de sluiting van Philip Morris en bezuinigingen in de zorg. Ook door de splitsing van energiebedrijf Delta zijn honderden Zeeuwse banen verdwenen. Aan de instelling van de commissie is uitgebreid lobbywerk vanuit de Zeeuwse overheden, organisaties en bedrijfsleven voorafgegaan. De commissie moet de kansen en bedreigingen voor de Zeeuwse economie op een rij zetten. En de commissie moet onderzoeken welke maatregelen nodig zijn om de structuur van de Zeeuwse economie te versterken.
De Rekenkamer wil nagaan of de adviezen van de commissie Balkenende zijn opgevolgd en of dit al tot resultaten heeft geleid.
Conclusies en aanbevelingen
De hoofdconclusie is dat opvolging van de adviezen van de commissie Zeeland daadwerkelijk in stroomversnelling brachten.

Om in deze stroomversnelling te blijven, het voor Zeeland van belang de regionale samenwerking verder te continueren en te verbeteren en daarbij actief in te zetten op het naar Zeeland halen van Rijksgelden. Op dit terrein worden aan PS twee aanbevelingen gedaan.

De Provinciewet schrijft voor dat elke provincie jaarlijks begrotings- en verantwoordingsstukken moet opstellen. Het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) bevat de regelgeving daarvoor. Met ingang van de begroting 2016 en de jaarstukken 2015 moet de Provincie Zeeland vijf uniforme basis kentallen opnemen in de paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheersing. Het gaat om de volgende indicatoren:

• Netto schuldquote en netto schuldquote gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen
• Solvabiliteitsratio
• Grondexploitatie
• Structurele exploitatieruimte
• Belastingcapaciteit

De Rekenkamer Zeeland voerde een kort onderzoek uit naar de besluitvorming en informatie-uitwisseling tussen Gedeputeerde Staten (GS) en Provinciale Staten (PS) ten tijde van de eerste golf van Covid-19 en naar de getroffen coronamaatregelen en effecten als gevolg daarvan.

De rekenkamer Zeeland geeft geen onafhankelijk totaaloordeel in het rapport. Het ontbreekt aan een normatief kader op specifieke onderdelen. De belangen die samengaan met de gestelde doelen, kunnen met elkaar strijdig zijn. Als onafhankelijk orgaan, is het niet aan de rekenkamer om een positie in te nemen in een debat daarover. Het onderzoek brengt indicatoren in beeld, maar behoudt zich van de weging daarvan als normen daarvoor niet bestuurlijk zijn vastgesteld. Dat is aan de politiek en is onderdeel van een goed samenspel tussen Gedeputeerde en Provinciale Staten, stelt de rekenkamer.
Over dat samenspel is de rekenkamer kritisch. Naar het oordeel van de rekenkamer is verantwoording een zorgpunt en was evaluatie onvoldoende. De rekenkamer doet drie aanbevelingen die de positie van Provinciale Staten versterken.