Auteur: Rekenkamer Den Helder

Evalueerbaarheid van beleid

De rekenkamercommissie van de gemeente Den Helder heeft de afgelopen maanden onderzoek laten uitvoeren naar de evalueerbaarheid van twee programma’s uit de begroting 2015 van de gemeente. Voor de gelegenheid is een programma gekozen uit de harde sector (programma 3, beheer openbare ruimte) en een programma uit de zachte sector (programma 11, sociaal domein). Bij het onderzoek zijn de door de raad vastgestelde beleidskaders voor deze programma’s getoetst aan een eerder door de rekenkamercommissie ter beschikking gesteld beleidskader voor de evalueerbaarheid van het gemeentelijke beleid.

Onderzoek naar de relatie tussen aandeelhoudende gemeenten en HVC

HVC is als overheid gedomineerde naamloze vennootschap (exclusief) eigendom van 48 gemeenten en 6 waterschappen. Bij de oprichting van HVC in 1991 stond het verbranden van huishoudelijk restafval en restafval van bedrijven als primair proces centraal.
In lijn mei de daarna gekozen en aangepaste strategie van HVC zijn in de afgelopen jaren diverse initiatieven ontplooid, waardoor de verhouding tussen taken in
hel publiek domein en taken in de markt gewijzigd is en daarmee ook het risicoprofiel van de onderneming. De gemeenten staan daarbij garant voor verliezen en door HVC aangegane leningen. Tegelijkertijd staan de gemeenten op relatief grote afstand van de onderneming wal betreft invloed en zeggenschap doordat er sprake is van een verplicht structuurregime en doordat een aantal gemeenten zich laat vertegenwoordigen door een gemeenschappelijke regeling via verlengd lokaal bestuur.
De 17 rekenkamer(commissie)s van de 19 aan hel onderzoek deelnemende gemeenten hebben daarom besloten een gezamenlijk onderzoek te doen naar de relatie tussen gemeenten als aandeelhouders en HVC.

Op het juiste spoor en volgens schema?

Een onderzoek naar de uitvoering van door de gemeenteraad overgenomen aanbevelingen van de Rekenkamercommissie Den Helder.

Externe Inhuur en Toekomstgericht Formatiebeleid

Externe inhuur is al langer onderwerp van aandacht binnen de gemeente Den Helder en de Rekenkamercommissie. In 2006-2007 verrichtte de Rekenkamercommissie een vooronderzoek naar de inhuur van externen over de periode 2003 tot en met 2005. Dit leidde tot de Kadernota Externe inhuur 2007. Deze Kadernota geeft onder andere een aantal processtappen aan, die in de gemeente Den Helder bij de inhuur van externen doorlopen moeten worden. De Rekenkamercommissie wil weten in hoeverre de uitvoering van externe inhuur in de jaren 2010 tot en met 2012 is verlopen conform deze Kadernota.

Burgerparticipatie / Wijkgericht Werken

De gemeente Den Helder heeft eind 2011 het participatiebeleid vormgegeven door middel van een aanzet voor een Nota Burgerparticipatie. Dit document is nooit vastgesteld, maar wordt als ‘levend document’ gezien, vooruitlopend op een definitieve versie.

De rekenkamercommissie (RKC) Den Helder wil inzicht verkrijgen in de stand van zaken omtrent burgerparticipatie in de gemeente Den Helder waarbij het accent ligt op de vraag of door de gemeente geformuleerde doelen in de praktijk worden gerealiseerd. Een belangrijk onderdeel van het onderzoek richt zich op het buurt- en wijkgericht werken in Den Helder als (een van de) essentiële verschijningsvorm(en) van participatiebeleid.

Informeren en beheren

Waarom is informatie- en archiefbeheer van belang voor de gemeente? Een goede dienstverlening aan burgers en bedrijven vereist een effectieve informatievoorziening.Medewerkers die een klant moeten helpen moeten snel over alle relevante informatie kunnen beschikken. Veel taken vereisen een efficiënte informatie-uitwisseling, zowel binnen de gemeentelijke organisatie, als met de omgeving; burger en bedrijf, ketens en netwerken. De raad kan haar controlerende taak niet naar behoren uitvoeren als de informatie die daarvoor nodig is ontbreekt . Efficiënte bedrijfsvoering is niet mogelijk zonder een goede informatievoorziening. Digitaal informatiebeheer is nieuw en vereist daarom extra aandacht.De rekenkamercommissie heeft opdracht gegeven om de betrouwbaarheid en de duurzaamheid van het informatie- en archiefbeheer te onderzoeken.

Grip op re-integratie?

Sinds 2004 zijn gemeenten zelf financieel verantwoordelijk voor de uitvoering van de WetWerk en Bijstand (WWB). Het is aan gemeenten zelf om te bepalen welke instrumenten in het kader van re-integratie en participatie worden ingezet. Ook de verdeling van re-integratieinspanningen over verschillende klanten en doelgroepen kan zelf bepaald worden.
Na de invoering van de WWB bleek dat landelijk het bijstandsbestand snel daalde met inzet van slechts een gedeelte van de beschikbare re-integratiemiddelen. Sinds de economische crisis en recessie in 2008 is het bijstandsbestand weer aan het oplopen en blijken ook steeds meer gemeenten het volledige re-integratiebudget te besteden (inclusief reserves). Daarnaast heeft het kabinet aangekondigd fors te zullen bezuinigen op de re-integratiemiddelen. Voor gemeenten is het dus zaak om met minder middelen toch een goed resultaat op het terrein van re-integratie en participatie te boeken.

Welke aanpak werkt voor welke doelgroepen en hoe heeft de gemeente Den Helder het de afgelopen jaren gedaan? Om antwoord te krijgen op onder andere deze vragen heeft de rekenkamercommissie van de gemeente Den Helder een onderzoek laten uitvoeren naar de doelmatigheid en doeltreffendheid van het re-integratiebeleid.

Met goed beleid meer resultaat

Eind 2010 jaar is de beleidsgerichte van het integraal veiligheidsbeleid van de gemeente Den Helder afgesloten (2006-2009, verlengd tot en met 2010). Aan het begin van dit jaar heeft de gemeenteraad het beleidskader voor integrale veiligheid voor de nieuwe beleidsperiode (2011-2014) vastgesteld. Op dit schanierpunt tussen 2 beleidsperiodes heeft de RKC Den Helder besloten onderzoek te doen naar de doeltreffendheid van het gemeentelijk beleid. De uitkomsten kunnen – waar van toepassing – worden benut om de nieuwe beleidskaders aan te scherpen

Helder zicht op Zeestad

Den Helder staat gesteld voor grote opgaven ten aanzien van de stedelijke vernieuwing in de stad. In 2005 een Stuurgroep Stedelijke Vernieuwing opgericht, waarin naast de gemeente Den Helder ook de provincie Noord-Holland en de ministeries van VROM en Defensie participeren.
De gemeente heeft in overleg met de stuurgroep besloten om de uitvoering van stedelijke vernieuwing op afstand te plaatsen. Het op afstand plaatsen heeft in overleg met de provincie geresulteerd in de oprichting van de CV/BV Zeestad, een juridische constructie waarbij zeggenschap en kapitaal gescheiden worden (dat wil zeggen dat de gemeente wel zeggenschap heeft op wat Zeestad BV doet, maar voor niet meer dan het eigen ingebrachte kapitaal risico loopt). De raad heeft in 2007 ingestemd met de CV/BV-constructie en daarbij ook gebruik gemaakt van de kaderstellende mogelijkheden die de raad heeft.
Met dit onderzoek heeft de rekenkamercommissie inzicht willen bieden in de wijze waarop de gemeenteraad invulling geeft aan zijn sturende en controlerende taken ten aanzien van Zeestad.

Afhandeling meldingen

Gemeenten hebben de kwaliteit van de publieke dienstverlening hoog in het vaandel staan en hebben steeds meer aandacht voor de adequate afhandeling van meldingen. De afhandeling van de meldingen is een vorm van publieke dienstverlening, waarbij het contact tussen de gemeente en burgers, bedrijven en instellingen, concreet vorm krijgt. De kwaliteit van de afhandeling is van belang.
De Rekenkamercommissie Den Helder heeft meegedaan aan het DoeMee-onderzoek naar de afhandeling van meldingen.