Auteur: Rekenkamercommissie IJsselstein

De rekenkamer wil met haar rapporten bijdragen aan beter beleid en het bereiken van maatschappelijke effecten. Om die reden wil de rekenkamer inzicht krijgen in de mate waarin de aanbevelingen van eerder uitgevoerde onderzoeken door de Raad, het College en de
ambtelijke organisatie zijn opgepakt en uitgevoerd.
De rekenkamer hanteert als uitgangspunt om anderhalf tot twee jaar na afronding van een onderzoek een QuickScan te houden naar de ‘doorwerking’ van de aanbevelingen. In de rapportage doet de rekenkamer verslag over de doorwerking van de onderzoeken naar klachtafhandeling en minimabeleid die de rekenkamer in 2021 heeft uitgevoerd.

Gemeenten besteden veel geld aan zorg. De bedragen die met de uitvoering van de Wet
maatschappelijke ondersteuning (Wmo) en Jeugdwet gepaard gaan vormen voor gemeenten
een omvangrijk deel van de op de gemeentelijke begroting.
Uit landelijk onderzoek blijkt dat niet al het geld dat zorg als bestemming heeft, ook werkelijk
dat station weet te bereiken. Uiteenlopende landelijke onderzoeken brengen aan het licht dat
tussen de 3 en 10% van het totale budget voor Wmo en Jeugd wegvloeit naar fraude.
Naast de financiële schade gaat zorgfraude vaak gepaard met (ingrijpend) menselijk leed.
De rekenkamer heeft onderzoek gedaan naar de vraag of de gemeente IJsselstein in haar
beleid en uitvoering voldoende waarborgen heeft ingebouwd om het risico op zorgfraude
effectief tegen te gaan. Hierbij is ook gekeken naar de inspanningen vanuit de regio
Lekstroom, waar de gemeente IJsselstein samenwerkt met andere gemeenten.
De rekenkamer IJsselstein constateert dat het vraagstuk in IJsselstein tot op heden weinig
politiek-bestuurlijke aandacht heeft gekregen. Daarnaast concludeert de rekenkamer dat de
basis van het toezicht op de zorguitgaven op orde is gebracht en de uitvoering voorzichtig
vorm en inhoud heeft gekregen. In de uitvoering ontbreekt het echter aan capaciteit, borging
en continuïteit, komen preventieve maatregelen nauwelijks uit te verf en bestaan er nog veel
hindernissen om een vermoeden om te zetten in een melding.

Het belang van grip op gemeenschappelijke regelingen is groot. Voor de gemeente IJsselstein
geldt dat bijna een derde van de begrote uitgaven via een samenwerkingsverband wordt
uitgegeven. Uit het onderzoek blijkt dat de gemeente de grip op gemeenschappelijke
regelingen kan versterken. De rekenkamer ziet met name mogelijkheden door het voeren van
een indringend en goed geïnformeerd debat over samenwerking, de informatievoorziening
aan de raad meer op de maatschappelijke (beoogde) effecten, kwaliteit van dienstverlening
en politieke keuzes te richten, en als gemeenteraad meer verbinding te zoeken met de raden
van andere deelnemers aan de gemeenschappelijke regelingen.

Het belang van grip op gemeenschappelijke regelingen is groot. Voor de gemeente IJsselstein
geldt dat bijna een derde van de begrote uitgaven via een samenwerkingsverband wordt
uitgegeven. Uit het onderzoek blijkt dat de gemeente de grip op gemeenschappelijke
regelingen kan versterken. De rekenkamer ziet met name mogelijkheden door het voeren van
een indringend en goed geïnformeerd debat over samenwerking, de informatievoorziening
aan de raad meer op de maatschappelijke (beoogde) effecten, kwaliteit van dienstverlening
en politieke keuzes te richten, en als gemeenteraad meer verbinding te zoeken met de raden
van andere deelnemers aan de gemeenschappelijke regelingen. Een en ander is verder
uitgewerkt in de volgende conclusies en aanbevelingen.