Auteur: Rekenkamercommissie Schagen

Dienstverlening aan inwoners en bedrijven is een belangrijke taak van gemeenten. Zij investeren dan ook in de dienstverlening door voortdurend te verbeteren en aan te sluiten op ontwikkelingen in de samenleving. Dit is ook in de gemeente Schagen het geval. Vanwege het belang van goede dienstverlening voor inwoners en bedrijven, en dat hiermee financiële middelen gemoeid zijn, heeft de rekenkamer Schagen hier onderzoek naar gedaan. Er is gekozen om het onderzoek specifiek te richten op digitale dienstverlening, dit vanwege de voortgaande digitalisering van gemeenten en de samenleving als geheel.

Het doel van het onderzoek is tweeledig:
-Inzicht geven in het beleid van de gemeente ten aanzien van digitale dienstverlening en de doeltreffendheid van de uitvoering van dat beleid;
-Inzicht geven in welke politiek-bestuurlijke keuzes mogelijk zijn voor de ontwikkeling van een nieuwe visie op dienstverlening en digitale dienstverlening in het bijzonder.

De kernconclusie
Binnen de gemeente Schagen staan ‘klantwaarden’ centraal, dat is een sterk uitgangspunt. Dat sluit aan bij landelijke normen voor (digitale) dienstverlening. Er is echter geen scherp zicht in hoeverre deze zijn gerealiseerd.

De verdere deelconclusies en aanbevelingen zijn in het rapport lezen.

De Rekenkamercommissie Schagen heeft in januari 2022 besloten om in aanvulling op de eindrapportage van het DoeMee-onderzoek een rapport voor Schagen op te stellen, waarin de maatregelen die Schagen met het oog op naleving van de Wob kan nemen specifiek worden belicht. Voor deze rapportage is gebruik gemaakt van de verzamelde informatie van het DoeMee-onderzoek. Er is geen aanvullend feitenmateriaal verzameld voor de gemeente Schagen.

Dit rapport bevat een op Schagen toegesneden analyse van de informatie die in het kader van het DoeMee-onderzoek van de Nederlandse Vereniging van Rekenkamers & Rekenkamercommissies (NVRR) is verzameld.

Het NVRR DoeMee-onderzoek richtte zich op de uitvoering van de Wet openbaarheid van bestuur (Wob) door decentrale overheden; dit rapport richt zich op de uitvoering van de Wob door Schagen.

De centrale vraag is hoe Schagen uitvoering geeft aan de Wob en hoe dit zich verhoudt tot de eisen van de Wet open overheid (Woo) die op 1 mei 2022 in werking is getreden.

De rapportage richt zich voornamelijk op de behandeling van Wob-verzoeken in de praktijk.

De gemeente Schagen is ambitieus op het gebied van participatie. Zij wil inwoners een hoge mate van invloed geven en initiatieven uit de samenleving ondersteunen. Tegelijkertijd ontbreekt het aan integraal beleid voor participatie, zowel waar het gaat om handvatten voor initiatiefnemers als een heldere set afspraken en een duidelijke werkwijze om inwoners te betrekken bij beleid. De uitdaging zit daar voor de gemeente onder meer in het combineren van een heldere werkwijze met ruimte voor maatwerk.

Doordat het belang van participatie toeneemt – onder meer door de komst van de Omgevingswet – is het gebrek aan beleid steeds vaker een belemmering bij participatietrajecten in de gemeente Schagen. Inwoners willen graag duidelijkheid over het proces, en zowel de raad als het college heeft behoefte aan heldere afspraken met elkaar met betrekking tot rollen en verantwoordelijkheden.

In 2015 heeft de gemeente bewust de keuze gemaakt schuldhulpverlening zelf uit te gaan voeren. In 2015 en 2016 door een externe partij, vervolgens binnen het wijkteam. Deze stap heeft de volgende beoogde voordelen opgeleverd:

• Meer integraliteit in het sociaal domein doordat de schuldhulpverlening werd ingebed in de dienstverlening binnen het sociaal domein.
• Verankering van de schuldhulpverleningsexpertise in de wijkteams, waardoor schuldhulpverlening dichter bij de burger werd aangeboden en de specialistische kennis die nodig is om dat kwalitatief goed te doen, werd geborgd.

Vervolgens is dit uitgebreid met de volgende activiteiten:

• Vroegsignalering: zo vroeg mogelijk in beeld krijgen van schuldenproblematiek en daar actief op reageren.
• Saneringskrediet: het afkopen van de schulden door één partij (in dit geval uitgevoerd door de Kredietbank Nederland in opdracht van de gemeente Schagen). Schuldsanering heeft als voordeel dat schulden in één hand komen. Dat vereenvoudigt en versnelt het schuldhulpverleningsproces.

Een van de ambities toen de gemeente de taken zelf ging uitvoeren, was gecertificeerd te worden door de NVVK. Deze ambitie is gerealiseerd.
Bij de uitvoering van de schuldhulpverlening werkt Schagen actief en constructief samen met een aantal andere partijen, zoals de vrijwilligersorganisatie Humanitas, Diversion, de Kredietbank Nederland, het Noodfonds en verschillende partijen die budgetbeheer uitvoeren voor de gemeente.