Ondermijning

Verschillende incidenten in Zoetermeer de afgelopen jaren hebben het thema ondermijning op de kaart gezet. Sinds 2018 is ondermijning één van de speerpunten in het gemeentelijk veiligheidsbeleid (vóór die tijd werd gesproken van de bestrijding van ‘georganiseerde misdaad’). Omdat de aanpak van ondermijning zich naar haar aard veelal onder de radar bevindt, wilde de rekenkamercommissie een onderzoek uitvoeren naar dit onderwerp. Het onderzoek dient als ondersteuning van de raad in de (bestuurlijke) aanpak van ondermijning. Het onderzoeksrapport geeft een beschrijving van ondermijnende praktijken in Zoetermeer en van de (knelpunten in de) aanpak daarvan.
Naar aanleiding van het onderzoek concludeert de rekenkamercommissie dat bepaalde kenmerken van de stad (bereikbaarheid, sociaal-economische kwetsbaarheid) Zoetermeer kwetsbaar maken voor ondermijning. Daarnaast is de aanpak van ondermijning gefragmenteerd en nog niet volwassen te noemen. Er is achterstand in het Bibob-beleid en Zoetermeer heeft minder fte beschikbaar dan vergelijkbare gemeenten.
De rekenkamercommissie heeft diverse aanbevelingen geformuleerd aan zowel raad als college.

Criminologische deelvragen:
1. Wat zijn belangrijke criminele gelegenheidsstructuren in Zoetermeer?
2. Welke vormen van ondermijnende criminele praktijken doen zich voor in Zoetermeer? Wat kan worden gezegd over de maatschappelijke effecten en over de locaties en branches die het betreft?
Bestuurskundige deelvragen:
3. Wat is de beleidstheorie én uitvoeringspraktijk bij de integrale en gemeentelijke aanpak van ondermijning in Zoetermeer?
4. Welke problemen, knelpunten, kansen en effecten zien bewoners en professionals? Welke meldingen worden gedaan?
5. Wat is de verhouding tussen aan de ene kant de organisatorische en beleidsmatige ondermijningsaanpak, en aan de andere kant de criminele kansen en praktijken?
6. Hoe is de gemeenteraad betrokken bij de ondermijningsaanpak (kaders stellen en controle), onder meer wat betreft doelen en effecten? In hoeverre is de raad zich bewust van zijn eigen rol bij (het voorkomen van) ondermijning?