Skip to main content

Auteur: NVRR secretariaat

Het secretariaat van de Nederlandse Vereniging van Rekenkamers & Rekenkamercommissies.

Leergang Effectief Beleidsonderzoek – ScienceWorks

Op vrijdag 30 oktober, 6 & 13 november vindt in Utrecht de driedaagse leergang “Leergang Effectief Beleidsonderzoek” plaats, gericht op beleidsonderzoekers, toezichthouders en evaluatoren, met een nadruk op regionaal en lokaal beleidsonderzoek. Let op, inschrijving is beperkt tot 22 personen om de interactie te optimaliseren – inschrijvingen worden behandeld op volgorde van binnenkomst.

Het programma van de leergang bestaat uit 6 dagdelen, verspreid over 3 dagen, en gaat in op de volgende thema’s:

  • Beleidsonderzoek: schakel tussen Kennis en beleid
  • Professionalisering van de relatie beleidsonderzoeker en opdrachtgever
  • Bijdrage van beleidsonderzoek aan doelmatig beleid
  • Vergroting van het rendement van beleidsonderzoek
  • Veelbelovende nieuwe methoden voor beleidsonderzoek
  • Bijdrage van een beleidsonderzoeker aan het lerend vermogen van overheidsorganisatie

Deze leergang wordt verzorgt door ScienceWorks. Leden van de NVRR krijgen een korting op de kosten., zij betalen €1.395,= in plaats van €1.650,=.

Meer informatie over de docenten, inhoud en aanmelden vindt u in de brochure.

2e dag Leergang Effectief Beleidsonderzoek – ScienceWorks

Tweede dag van de driedaagse leergang “Leergang Effectief Beleidsonderzoek” plaats, gericht op beleidsonderzoekers, toezichthouders, evaluatoren en met een nadruk op regionaal en lokaal beleidsonderzoek. Let op, inschrijving is beperkt tot 22 personen om de interactie te optimaliseren – inschrijvingen worden behandeld op volgorde van binnenkomst. 

Het programma van de leergang bestaat uit 6 dagdelen, verspreid over 3 dagen, en gaat in op de volgende thema's: 

  • Beleidsonderzoek: schakel tussen Kennis en beleid
  • Professionalisering van de relatie beleidsonderzoeker en opdrachtgever
  • Bijdrage van beleidsonderzoek aan doelmatig beleid
  • Vergroting van het rendement van beleidsonderzoek 
  • Veelbelovende nieuwe methoden voor beleidsonderzoek
  • Bijdrage van een beleidsonderzoeker aan het lerend vermogen van overheidsorganisatie

Deze leergang wordt verzorgt door ScienceWorks.Leden van de NVRR krijgen een korting op de kosten., zij betalen €1.395,= in plaats van €1.650,=

De eerste dag van deze leergang is op 30 oktober, de laatste op 13 november.

3e dag – Leergang Effectief Beleidsonderzoek – ScienceWorks

Derde en laatste dag van de driedaagse leergang “Leergang Effectief Beleidsonderzoek” plaats, gericht op beleidsonderzoekers, toezichthouders, evaluatoren en met een nadruk op regionaal en lokaal beleidsonderzoek. Let op, inschrijving is beperkt tot 22 personen om de interactie te optimaliseren – inschrijvingen worden behandeld op volgorde van binnenkomst. 

Het programma van de leergang bestaat uit 6 dagdelen, verspreid over 3 dagen, en gaat in op de volgende thema's: 

  • Beleidsonderzoek: schakel tussen Kennis en beleid
  • Professionalisering van de relatie beleidsonderzoeker en opdrachtgever
  • Bijdrage van beleidsonderzoek aan doelmatig beleid
  • Vergroting van het rendement van beleidsonderzoek 
  • Veelbelovende nieuwe methoden voor beleidsonderzoek
  • Bijdrage van een beleidsonderzoeker aan het lerend vermogen van overheidsorganisatie

Deze leergang wordt verzorgt door ScienceWorks.Leden van de NVRR krijgen een korting op de kosten., zij betalen €1.395,= in plaats van €1.650,=

De eerste dag van deze leergang is op 30 oktober, de tweede op 6 november.

Cursus Rekenkameronderzoek 2016

De postacademische cursus Rekenkameronderzoek wordt verzorgd door de Erasmus Universiteit Rotterdam in samenwerking met de NVRR en is bedoeld om handvatten te bieden voor het opzetten en (laten) uitvoeren van kwalitatief hoogwaardig rekenkameronderzoek.De cursus is een post academische opleiding en bedoeld voor hbo- en wo-afgestudeerden die beroepshalve betrokken zijn bij de organisatie en uitvoering van rekenkameronderzoeken op provinciaal en gemeentelijk niveau.

De cursus is bedoeld voor voorzitters, secretarissen en leden van rekenkamers en rekenkamercommissies. De cursus is uiteraard ook geschikt voor onderzoekers van provinciale en lokale rekenkamers en rekenkamers van waterschappen.

In april 2016 wordt de cursus weer georganiseerd. De vijfdaagse cursus wordt aangeboden in twee blokken van respectievelijk drie en twee dagen:

Woensdag 6 april, donderdag 7 april en vrijdag 8 april 2016 en woensdag 20 april en donderdag 21 april 2016.

Cursus Rekenkameronderzoek 2016

De postacademische cursus Rekenkameronderzoek wordt verzorgd door de Erasmus Universiteit Rotterdam in samenwerking met de NVRR en is bedoeld om handvatten te bieden voor het opzetten en (laten) uitvoeren van kwalitatief hoogwaardig rekenkameronderzoek.De cursus is een post academische opleiding en bedoeld voor hbo- en wo-afgestudeerden die beroepshalve betrokken zijn bij de organisatie en uitvoering van rekenkameronderzoeken op provinciaal en gemeentelijk niveau.

De cursus is bedoeld voor voorzitters, secretarissen en leden van rekenkamers en rekenkamercommissies. De cursus is uiteraard ook geschikt voor onderzoekers van provinciale en lokale rekenkamers en rekenkamers van waterschappen.

In april 2016 wordt de cursus weer georganiseerd. De vijfdaagse cursus wordt aangeboden in twee blokken van respectievelijk drie en twee dagen:

Woensdag 6 april, donderdag 7 april en vrijdag 8 april 2016 en woensdag 20 april en donderdag 21 april 2016.

Checklists

In de loop der tijd hebben diverse rekenkamer(commissie)s checklists gemaakt voor de raad of de staten om daarmee in de toekomst zelf ‘voor, tijdens of na de rit’ zaken te kunnen beoordelen. Het is goed om die met elkaar te delen. Ook al omdat de checklists tevens bruikbaar zijn voor andere rekenkamer(commissie)s voor het opstellen van het normenkader.

Tien tips voor het efficiënt en effectief afhandelen van Wob-verzoeken

Artikel 3 Wob

Een ieder kan een verzoek om informatie neergelegd in documenten over een bestuurlijke aangelegenheid richten tot een bestuursorgaan of een onder verantwoordelijkheid van een bestuursorgaan werkzame instelling, dienst of bedrijf.

De Wet openbaarheid van bestuur (hierna: Wob) is de laatste tijd veel in het nieuws, vaak in relatie tot (vermeend) misbruik ervan. Wob-verzoekers hebben inmiddels ook de weg naar de rekenkamer en de rekenkamercommissie gevonden.

Pro Facto heeft een tiental tips op een rijtje gezet voor het efficiënt en effectief afhandelen van Wob-verzoeken.

Tip 1: Ga na of het verzoek conform de eisen is ingediend

Een Wob-verzoek kan zowel mondeling als schriftelijk worden ingediend. Onder schriftelijk wordt sinds de Wet elektronisch bestuurlijk verkeer ook ‘elektronisch’ verstaan, maar dit betekent niet dat Wob-verzoeken altijd via e-mail kunnen worden ingediend. De elektronische weg is alleen
begaanbaar als die is opengesteld. Ga dus na of dit is gebeurd. Als niet is besloten deze weg te openen en in de praktijk ook geen elektronische berichten worden geaccepteerd, kun je dit de verzoeker meedelen en aangeven dat hij het verzoek schriftelijk kan indienen. En goed om te weten:
ook de fax is een elektronisch communicatiemiddel!

Het kan ook zijn dat de elektronische weg niet is afgesloten, maar dat wel vormvereisten zijn gesteld aan een verzoek. Bijvoorbeeld dat verzoeken per mail alleen via het algemene adres (of een specifiek Wob adres) kunnen worden ingediend en niet via mailadressen van individuele ambtenaren. Ook kan het zijn dat een (web)formulier is vastgesteld voor het indienen van een Wob-verzoek.

Meer weten? Zie referenties onder aan deze pagina.

Tip 2: Controleer welk bestuursorgaan bevoegd is

De gemeentelijke rekenkamer is aan te merken als een bestuursorgaan. Of een rekenkamercommissie dat ook is, is volgens de VNG de vraag. Wij denken dat daarover niet getwijfeld behoeft te worden. Een bij verordening ingestelde bezwaarcommissie is door de Afdeling
bestuursrechtspraak Raad van State als bestuursorgaan aangemerkt, en gelet op die uitspraak zal een rekenkamercommissie naar alle waarschijnlijkheid ook als bestuursorgaan worden gezien. Van belang is daarom na te gaan aan welk bestuursorgaan het Wob-verzoek is gericht en of de gevraagde documenten berusten bij dat bestuursorgaan. Als dat niet het geval is, moet het verzoek naar het juiste bestuursorgaan worden doorgestuurd.

Meer weten? Zie referenties onder aan deze pagina.

Tip 3: Is de Wob van toepassing?

De Wob heeft geen betrekking op openbare informatie. Als informatie actief openbaar gemaakt is op de website of via het raadsinformatiesysteem of bijvoorbeeld is verstrekt naar aanleiding van een eerder Wob-verzoek, dan kun je dat aangeven. Je kunt dan volstaan met verwijzing naar de link of het eerdere besluit. Dat eerdere besluit kun je als bijlage meezenden. Die toezending is dan een feitelijke handeling en geen besluit op grond van de Wob. Dat betekent dus dat daartegen geen ontvankelijk bezwaar en beroep kan worden ingesteld.

Meer weten? Zie referenties onder aan deze pagina.

Tip 4: Geen vergaringsplicht

Als de informatie wel betrekking heeft op een bestuurlijke aangelegenheid, maar niet in documenten is vervat, kun je het verzoek afwijzen. Waar voorheen door de rechter een vergaringsplicht werd aangenomen als de informatie zonder onevenredige informatie kon worden vergaard, is dat nu niet langer het geval. Ongeacht de mate van inspanning hoeft dus geen informatie te worden vergaard. NB: Als je geen stukken meer in je archief hebt, maar je had ze nog wel moeten hebben (verwijderd i.s.m. Archiefwet) geldt wel een vergaringsplicht.

Meer weten? Zie referenties onder aan deze pagina.

Tip 5: Vraag om verduidelijking

Vaak worden (opzettelijk) vrij vage verzoeken ingediend. Op grond van de Wob moet je de verzoeker behulpzaam zijn bij het preciseren van zijn verzoek. Neem zo snel mogelijk persoonlijk contact met de verzoeker op en vraag vervolgens commentaar op een conceptbesluit. Je kunt hierin aangeven hoe je het verzoek opvat en vragen om een reactie binnen een bepaalde termijn. Het voordeel hiervan is dat je later niet voor de voeten krijgt geworpen dat je het verzoek verkeerd hebt begrepen of in ieder geval dat de rechter je minder snel tot vergoeding van de proceskosten veroordeelt.

Meer weten? Zie referenties onder aan deze pagina.

Tip 6: Let op de beslistermijn en verdaag (zo nodig) op tijd

Op een Wob-verzoek moet je binnen vier weken beslissen. Als je om verduidelijking vraagt (zie tip 5) wordt de beslistermijn opgeschort. Verder kun je één keer met vier weken verdagen. Die verdaging moet wel op tijd worden gedaan, dus voordat de eerste vier weken zijn verstreken.

Tip 7: Breng kopieer- en scankosten in rekening

Voor de behandeling van een Wob-verzoek kun je geen leges heffen, maar je kunt wel kopieerkosten in rekening brengen. Bij omvangrijke Wob-verzoeken kun je de verzoeker dan vooraf wijzen op de kosten die gepaard gaan met het kopiëren van de stukken. Soms leidt dat ertoe dat het verzoek wordt ingetrokken. Om kopieerkosten te voorkomen, wordt wel gevraagd om digitale toezending. Als je stukken moet kopiëren om scans te kunnen toesturen, kun je ook kosten in rekening brengen. Voorwaarde voor het in rekening kunnen brengen van de kosten is wel dat je dit in je
legesverordening hebt geregeld.

Meer weten? Zie referenties onder aan deze pagina.

Tip 8: Ga na of er een uitzonderingsgrond van toepassing is

De hoofdregel van de Wob is dat informatie openbaar is als het gaat om een bestuurlijke aangelegenheid en de informatie neergelegd is in een document. In de artikelen 10 en 11 van de Wob zijn de weigeringsgronden opgenomen. Het feit dat de verzoeker naar het oordeel van het
bestuursorgaan geen belang heeft bij de gevraagde informatie speelt geen rol. Voor je motivering is dat dus geen relevant aspect. Wel relevant is dat als je weigert, je in beginsel per document of onderdeel daarvan moet motiveren op welke grond van openbaarmaking wordt afgezien. Als meer dan één weigeringsgrond van toepassing wordt geacht op een document dat uit verschillende onderdelen bestaat, moet voldoende kenbaar zijn welke weigeringsgrond voor welk onderdeel wordt ingeroepen. Voor de motivering is voldoende als per weigeringsgrond in meer algemene
bewoordingen is toegelicht waarom die grond zich voordoet en, bij de zogenaamde relatieve weigeringsgronden van art. 10 lid 2, waarom het belang van openbaarmaking niet opweegt tegen de daar genoemde belangen. Motivering per geweigerde passage is niet vereist. Van belang is ten slotte dat de hiervoor genoemde hoofdregel dat toetsing van de informatie aan de uitzonderingsgronden per document moet plaatsvinden, kan worden doorbroken als documenten naar strekking en inhoud grotendeels overeenkomen.

Meer weten? Zie referenties onder aan deze pagina.

Tip 9: Neem deelbesluiten

Als je te maken hebt met heel omvangrijke verzoeken – er wordt veel informatie gevraagd – neem dan deelbesluiten. Als een verzoek bijvoorbeeld uit 10 deelverzoeken bestaat en bij acht daarvan gaat het om informatie die al openbaar is, dan kun je dat alvast aangeven. Over de twee resterende onderdelen, waarop de Wob wel van toepassing is kun je dan afzonderlijk besluiten.

Tip 10: Benader een Wob-verzoek positief

De Wob is bedoeld ter ondersteuning van de transparantie van het openbaar bestuur. De meeste verzoeken dragen ook bij aan het realiseren van dat oogmerk. Hoewel een Wob-verzoek tijd kost, hoort het er wel bij. Een transparante overheid heeft niets te verbergen. Door veel informatie op het internet beschikbaar te stellen kun je de belasting van toepassing van de Wob beperken. Er zijn natuurlijk altijd mensen die menen een slaatje te moeten slaan uit de wet. Als je hen professioneel benadert haken ze vanzelf af.

 

 

Deze informatie is beschikbaar gesteld door Pro Facto.
Als je na het lezen van deze tips vragen hebt, kun je contact opnemen met Marieke Batting en Carine Bloemhoff van Pro Facto (050-3139853 of sibma@pro-facto.nl). Je kunt ook bij hen terecht als je een cursus wilt volgen over de Wob of bijvoorbeeld ondersteuning wilt bij de behandeling van een Wob-verzoek.
Meer informatie over Pro Facto vind je op onze website: www.pro-facto.nl

 

Referenties

Uitspraak Raad van State – Tip 1 verzoek conform de eisen ingediend
Uitspraak Rechtbank van Amsterdam – Tip 1 verzoek conform de eisen ingediend
Afrekenen met de Wob! Publicatie prof. dr. H.B. Winter RUG feb 2014 – Tip 1 verzoek conform de eisen ingediend
Uitspraak Raad van State – Tip 2 welk bestuursorgaan is bevoegd
Uitspraak Raad van State – Tip 3 is de Wob van toepassing?
Uitspraak Raad van State – Tip 3 is de Wob van toepassing?
Uitspraak Raad van State – Tip 3 is de Wob van toepassing?
Uitspraak Raad van State – Tip 3 is de Wob van toepassing?
Uitspraak Raad van State – Tip 3 is de Wob van toepassing?
Uitspraak Raad van State – Tip 3 is de Wob van toepassing?
Uitspraak Raad van State – Tip 4 geen vergaringsplicht
Uitspraak Raad van State – Tip 4 geen vergaringsplicht
Uitspraak Raad van State – Tip 5 verduidelijking
Uitspraak raad van State – Tip 5 verduidelijking
Uitspraak Hoge Raad – Tip 7 breng kopieer/scankosten in rekening
Uitspraak Raad van State – Tip 7 breng kopieer/scankosten in rekening
Uitspraak Raad van State – Tip 8 is er een uitzonderingsgrond toepasbaar
Uitspraak Raad van State – Tip 8 is er een uitzonderingsgrond toepasbaar
Uitspraak Raad van State – Tip 8 is er een uitzonderingsgrond toepasbaar

Subsidies

Veel rekenkamer(commissie)s hebben onderzoek gedaan naar subsidies. De Rekenkamer van Nijmegen heeft bijna twintig van deze rapporten geanalyseerd.

De hoofdconclusie uit het overgrote deel van de onderzochte rapporten is dat de effectiviteit van subsidies niet bekend is en ook niet kan worden vastgesteld. Hierdoor worden besluiten over instelling, voortzetting of stopzetting van een subsidie genomen zonder dat bekend is of deze wel effectief is. De Nijmeegse Rekenkamer heeft uit de onderzochte rapporten zeven lessen gedistilleerd die verklaren waarom de effectiviteit niet kan worden vastgesteld. Deze lessen zijn gebaseerd op de meest voorkomende conclusies of aanbevelingen. Voor alle lessen geldt dat de achterliggende conclusies of aanbevelingen in tenminste vijf rapporten zijn genoemd. Lokale bijzonderheden zijn er zo uitgehaald.

Zeven lessen

  • Les 1:  Doelen zijn niet concreet
  • Les 2:  Zwakke relatie tussen doelen en gevraagde prestaties
  • Les 3:  Er worden geen alternatieven afgewogen voor subsidieverlening als beleidsinstrument
  • Les 4: Subsidies worden niet (goed) op effectiviteit geëvalueerd
  • Les 5:  Onvoldoende controle op prestaties subsidieontvangers
  • Les 6:  Sturings- en beheersingsinformatie beperkt
  • Les 7:  Versnippering van de uitvoering van het subsidiebeleid

Voor een nadere toelichting op deze zeven lessen wordt verwezen naar het rapport van de Rekenkamer Nijmegen. Of bekijk het webinar dat de Algemene Rekenkamer organiseerde ter ere van haar 200 jarig bestaan. In het webinar komt aan de orde hoe de effectiviteit van subsidies zo goed mogelijk kan worden onderzocht. Het webinar is verzorgd door de Algemene Rekenkamer, de Randstedelijke Rekenkamer en de Rekenkamer Nijmegen op basis van hun onderzoekservaringen en opgestelde handreikingen voor effectiviteitsonderzoek naar subsidies.

Auteur: Jelly Smink, Rekenkamer Nijmegen

FAMO congres 8 oktober ‘De kracht van samenwerken’

De ontwikkelingen rondom samenwerken staan niet stil. Intern en extern wordt samenwerken steeds belangrijker, we opereren continu in groter wordende ketens, die vereisen dat we integraal naar de diverse zaken kijken. Gemeenten werken continu aan betere dienstverlening tegen lagere kosten, maar ondertussen blijft de winkel open. Bezuinigingen worden opgelegd, de decentralisatie van taken naar de gemeenten gaat door, waardoor de druk op de organisatie toeneemt. Anders werken is een noodzaak om alle eisen en veranderingen aan te kunnen. Een belangrijk aspect is samenwerken, zowel intern over de afdelingen heen als extern met alle betrokken ketenpartijen.

Op het FAMO congres staan we stil bij deze uitdagingen door:

  • Samenwerking belicht vanuit meerdere perspectieven door oa Joris Luyendijk; zit jij gevangen in een systeem?
  • Ervaringen delen over samenwerking met andere gemeenten en ketenpartijen
  • Netwerken om samenwerking en kennisdeling te versterken

Op één avond vanuit meerdere opzichten de kracht van samenwerken ervaren? Kom naar het diner pensant op 8 oktober in het Krasnapolsky (de Wintertuin), een geweldige locatie in hartje Amsterdam. Naast uw actieve deelname aan tafel, met Hoeden van de Bono, geven 3 topsprekers vanuit verschillende invalshoeken hun visie op samenwerking, waaronder:

  • Joris Luyendijk
  • Jan van Ginkel
  • Johan van der Waal, dagvoorzitter

Lees op de website van PM Seminars meer over het FAMO congres en hoe u kunt aanmelden >>

Extra Algemene Ledenvergadering

Op 25 september staat de extra ALV gepland. Bijgaand ontvangt u de agenda en alle relevante stukken. De ALV zal worden gehouden in het BOVAG-huis in Bunnik. Wij ontvangen u graag vanaf 13.00 uur. de vergadering begint om 14.00 uur.

Concept brief & amendementen

Bijgevoegd bij deze mail ontvangt u een amendeerbaar concept van een brief aan De Tweede Kamer namens de vereniging waarin wij reageren op de brief van minister Plasterk. In het voorliggende concept hebben wij de uitkomst van de discussie tijdens de extra ledenraadpleging op 26 juni, alsmede de nadien ingestuurde reacties zo goed mogelijk verwerkt om een breed gedragen standpunt te kunnen innemen.
Wij verzoeken u, indien u amendementen wilt maken op voorliggende concept brief, ons deze op voorhand toe te sturen. Uw concrete tekstvoorstellen ontvangen wij graag uiterlijk 23 september, zodat we de discussie tijdens de ALV goed kunnen faciliteren. U stuurt uw tekstvoorstel aan de NVRR via info@nvrr.nl

Tijdens de geplande ALV op 25 september, wordt over de brief en de amendementen gestemd, waarna de uitkomst van de ALV door het bestuur wordt verwerkt in een definitieve brief. Deze zal dan in de week volgend op de ALV aan de Tweede Kamer worden gestuurd. Zo doende hebben we een mogelijkheid invloed uit te oefenen op besluitvorming en voorkomen we dat er over ons wordt gesproken en voor ons wordt besloten.

Stemmen & machtiging

De statuten, artikel 16 lid 1 stellen dat ieder lid (en hierbij geldt lid in de zin van de NVRR statuten) een voorzitter van een rekenkamer of rekenkamercommissie bevoegd is zijn stem te doen uitbrengen door een schriftelijk daartoe gemachtigd ander lid. Wij stellen aan u voor om, anders dan in de statuten vermeld, toe te staan dat een ander lid of de secretaris van de rekenkamer(commissie) die lid is van de NVRR bij absentie van diens voorzitter bij de ALV, stemt namens de voorzitter. Mocht echter ter vergadering blijken dat hiertegen bezwaar is, zijn wij genoodzaakt de statuten te volgen.

Voor uw gemak is een machtigingsformulier gemaakt. Wilt u deze uiterlijk 23 september per mail sturen aan het secretariaat van de NVRR via info@nvrr.nl? Wilt u er ook voor zorgen dat u, indien u gemachtigde bent, u het machtigingsformulier de 25ste bij u hebt?

Let op: een persoon kan slechts voor één ander lid (= rekenkamer of rekenkamercommissie) als gevolmachtigde optreden.

Aanmelden voor de vergadering kunt u via de website van de NVRR doen, middels een aanmeldformulier.